نقش شورای شهر در بهبود مدیریت شهری و افزایش رضایتمندی مردم

#تبلیغات_انتخابات_۱۴۰۰

📝ستار رحیم زاده

نوشتار دوم:
درآمد پایدار شهردای ها

یکی از مهم ترین مسائل و مشکلاتی که شهرداری ها با آن مواجه هستند، وابستگی بیش از حد به منابع درآمدی ناپایدار است. منابعی که از سویی دائمی نبوده و از سوی دیگر متکی به رونق و رکود اقتصادی حاکم بر شهر به ویژه فعالیت ساخت و ساز می باشد.به همین دلیل درآمد شهرداری های شهرهای کوچک مانند بهبهان در سالهای اخیر دچار نوسانات شدید بوده و این شهرها نسبت به شهرهای بزرگ و کلان شهرها در این زمینه آسیب پذیر تر هستند.

🔸یکی از اختیارات و وظایف شورای شهر تامین منابع درآمدی شهرداری ها است مبنای الزام شورای شهر در تأمین منابع درآمدی شهرداری ها، به اهداف و رسالت های تعریف شده برای نهاد شورا وابسته است. قانون گذار براساس اصول مختلف قانون اساسی از جمله اصول هفتم و صدم اختیارات و مسئولیت های متعددی را برای شوراهای اسلامی شهر تعیین نموده که یکی از مصادیق آن، تصمیم گیری شوراهای اسلامی شهر درباره تأمین منابع درآمدی شهرداری ها و عوارض بهای خدمات است که در این موضوع مهم شوراهای اسلامی حق وضع مصوباتی را دارند

🔸یکی از ابزارهایی که می تواند در جهت تحقق هرچه بهتر اهداف و برنامه های مرتبط با امور شهری مؤثر واقع شود و شورانشینان می توانند از طریق آن رضایتمندی شهروندان را جلب کنند  مدیریت هزینه و درآمد پایدار است که به ساختارهای زیست محیطی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شهر لطمه وارد نکند و در عین حال مستمر و دارای ثبات باشد. همچنین تأثیر نامطلوبی بر قیمت کالاهای مرتبط نداشته و به طور شفاف و ساده قابل محاسبه باشد، هزینه های وصول آن منطقی بوده و در ضمن به عدالت اجتماعی نیز توجه نموده باشد، در چنین شرایطی و با چنین مدیریتی شهرها هیچگاه با معضل کمبود درآمد و نقصان در خدمات شهری مواجه نخواهد شد

🔸طبق مصوبه «طرح درآمدهای پایدار و سایر منابع مالی شهرداری » درآمد پایدار عبارت است از آن دسته از درآمدهای شهرداری که دارای این خصوصیات باشد: تداوم پذیری
یعنی دارای ثبات بوده و حداقل در کوتاه مدت دچار نوسانات شدید نشوند)؛ مطلوب بودن (یعنی کسب درآمد از آن موجب ارتقاء رویکرد عدالت محوری شود و به ساختارهای زیست محیطی، کالبدی، اجتماعی و اقتصادی شهر لطمه ای وارد نکند) انعطاف پذیری (یعنی پایه درآمدی در طی زمان بزرگ شود و همپا با گسترش مخارج گسترش یابد تا از مضیقه مالی اجتناب شود) پس دو خصیصه تداوم پذیری و حفظ کیفیت محیط شهری دو ویژگی اصلیِ درآمدهای پایدار هستند.

🔸این موضوع را نیز باید در نظر گرفت که شوراهای اسلامی شهر بر پایه بندهای ۱۶ و ۷۱ قانون تشکیلات و وظایف شوراهای اسلامی، اختیار تصویب لوایح عوارض و بهای خدمات را به عنوان منابع اصلی درآمد شهرداری ها دارند و همین امر موجب محدودیت تصمیم گیری شورای شهر در مورد درآمد پایدار شهرداری ها را دارد یعنی اینکه شورای اسلامی شهر تنها می تواند درباره عوارض و بهای خدمات تصمیم گیری نماید. با این حال در همین دو منبع درآمدی نیز یک محدودیت کلی به کار میرود، بدین سان که شورای شهر حق ندارد در موضوعاتی که محلی نیستند و همچنین مواردی که در قانون تجمیع عوارض برای آنها تعیین تکلیف شده است، عوارض وضع نماید.
گذشته از آن، مهمترین آسیب و چالشی که شوراهای اسلامی شهرها، در زمینه تأمین منابع درآمدی شهرداری ها با آن مواجه هستند فرایند لغو، اصلاح و ایراد به این مصوبات از سوی مراجع متعدد و در هر زمانی است. بنابراین اگر چه انتظار می رود صلاحیت شورای اسلامی در تأمین منابع درآمدی شهرداری ها روشن و مستحکم و خدشه ناپذیر و همانند دیگر قوانین از پایایی و دوام و ضمانت اجرا برخوردار باشد، اما این گونه نیست؛ یعنی مصوبات درآمدی شوراهای اسلامی شهر نه تنها دوام و استحکام ندارد و در هر لحظه امکان لغو یا اصلاح شدن از سوی مراجع شبه قضایی یعنی دیوان عدالت اداری و مقامات اجرایی را دارد، ضمانت اجرایی قوی نیز ندارد.
با این حال شورای شهر می تواند با اختیارات قانونی و ظرفیت های بومی مصوبه هایی در این زمینه داشته باشد که شهرداری به کمک آن به درآمدی پایدار و ثابت برسد

*پیشنهادات*

🔸یکی از مهم ترین و ساده ترین ابزارهای درآمد پایدار برای شهرداری ها مالیات بر ارزش افزوده است که برای عملی کردن آن شهرداری ها نقش اساسی و مهمی را ایفا می کنند. همان طور که می دانیم آموزش و فرهنگ سازی در کارها می تواند باعث اثربخشی و کارایی بهتر گردد. شهرداری ها می توانند با آموزش شهروندان، در ارتباط آنها با توسعه و آبادانی شهرها و نقش و جایگاه مالیات بر ارزش افزوده بر بهبود وضعیت اقتصاد شهر، باعث جلب اعتماد شهروندان شده و مقدمات لازم نسبت به پرداخت به موقع این مالیات را فراهم نمایند. اگرچه شیوه های گوناگونی برای نیل به اعتماد پایدار شهروندان به مدیران شهری و افزایش مشارکت شهروندان وجود دارد اما به طور یقین مهم ترین آنها، ایفای نقش خلاقیت از سوی مدیریت شهری برای تأمین هزینه های شهر است. یقینا گرفتن عوارض و مالیات باعث افزایش درآمد شهرداری ها می شود اما مدیران شهری می توانند راهکارهای جدید و بدیعی برای کسب درآمد ارایه کنند تا کلیه هزینه های شهر به طور مستقیم از مردم دریافت نشود.

در همین راستا پیشنهاد می گردد در ادارات شهرداری ها واحدی ایجاد گردد که هر گونه حسابرسی در حوزه وظایف شهرداری ها اول چگونگی پرداخت مالیات آن واحد و یا ساختمان مورد بررسی قرار گیرد و سپس به موارد درخواستی آنها در حوزه شهرداریها پرداخته شود، که خود در حوزه مدیریت شهری دارای مزیت های فراوانی است از آن جمله اینکه مدیران شهری به ساز و کار جدیدی در مورد دریافت و پایدار بودن منابع تازه از درآمدها در شهرداری ها دست پیدا می کنند و می توانند برای پویایی شهر برنامه ریزی جامع و کاملی انجام دهند.

🔸با توجه به موقعیت جغرافیایی شهرستان بهبهان و برخورداری از ظرفیت های مهمی همچون قرارگیری در مسیر رسیدن به استان های هم جوار و دارا بودن ظرفیت های مهم گردشگری،تفریحی همچنین وجود ظرفیت های ارزشمند فصلی مانند جشنواره نرگس و پتانسیل تبدیل شدن به قطب پزشکی یکی از شهرهای مهم مقصد شهرها و روستاها و حتی استان های هم جوار می باشد.
همچنین وجود سه دانشگاه دولتی خاتم الانبیا،پیام نور و آزاد به عنوان یک مرکز علمی زمینه مناسبی برای جذب سرمایه گذاری در حوزه خدمات اسکان مسافری و دانشجویی، گردشگری و نیز خدمات جانبی علمی و تحقیقاتی وجود دارد که شورای اسلامی شهر می تواند در این زمینه و فراهم سازی بسترهای این سرمایه گذاری ها و تأمین مالی شهرداری نقش بسزایی ایفا نماید.

🔸قطعا پیشنهادات و راه حل های موثر و جامع تری در این زمینه وجود دارد که در فرصت های بعدی ارائه می گردد.

 

141